- Για όλες τις φορές που περιμέναμε σε κάποιο φανάρι και κάναμε αυτή την ερώτηση στο μυαλό μας.-
Είμαι σίγουρη ότι έστω μία φορά έχεις βρεθεί περιπλανώμεν@ στους δρόμους της Αθήνας και έχεις αναρωτηθεί "γιατί λέγεται έτσι αυτός ο δρόμος;" ή "από ποιον ονομάστηκε έτσι;" ή "ποιος στο καλό είναι αυτός που του δώσαμε και δρόμο;".
Γι' αυτό είμαι εγώ εδώ σήμερα με αυτό το άρθρο, για να μας λύσω μερικές από αυτές τις απορίες για κάποιους από τους πιο γνωστούς και πολυσύχναστους δρόμους της αγαπημένης μας πρωτεύουσας.
1. Οδός Ακαδημίας:
Η οδός ξεκινά από την Βασιλίσσης Σοφίας στο Σύνταγμα και διασχίζει το Κολωνάκι, τη Πλατεία Κάνιγγος και τα Εξάρχεια προτού καταλήξει στην Ομόνοια. Έχει μήκος 1,2 χιλιόμετρα με φορά νοτιοδυτικά - βορειοανατολικά και διαθέτει τρεις λωρίδες κυκλοφορίας.
Κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου είχε ονομαστεί σε Οδό Φραγκλίνου Ρούσβελτ, προς τιμήν του Αμερικανού προέδρου, αλλά οι Αθηναίοι εξακολουθούσαν να την αποκαλούν με το αρχικό της όνομα, το οποίο και έχει πάρει από την Ακαδημία Αθηνών, ένα από τα κτίρια της Αθηναϊκής τριλογίας του νεοκλασικισμού (μαζί με το κεντρικό κτήριο του Πανεπιστημίου Αθηνών, που βρίσκεται στα αριστερά του, και το μέγαρο της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος στα αριστερά του Πανεπιστημίου), πίσω από το οποίο διέρχεται.
Η Ακαδημία Αθηνών είναι πνευματικό ίδρυμα με στόχο την καλλιέργεια και την προαγωγή των Επιστημών, των Γραμμάτων και των Καλών Τεχνών, καθώς και την επιστημονική έρευνα και μελέτη. Λειτουργεί ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου και εποπτεύεται από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων. Στους σκοπούς της Ακαδημίας είναι επίσης η επιστημονική έρευνα και μελέτη στους τομείς γεωργία, βιομηχανία, ναυτιλία, εθνική οικονομία, καθώς και η έκδοση γνωμοδοτήσεων, προτάσεων, αποφάσεων, κρίσεων για την διαφώτιση και καθοδήγηση κρατικών οργάνων και αρχών.
2. Οδός Καραγιώργη Σερβίας:
"Ποιος στο καλό είναι αυτός ο Καραγιώργης από τη Σερβία;"
Η κεντρική αυτή οδός, παράλληλη στην Ερμού, που ξενικά από την Πλατεία Συντάγματος και καταλήγει στο Μοναστηράκι στη οδό Αθηνάς, έχει πάρει το όνομά της από τον Καραγιώργη Πέτροβιτς της Σερβίας. Ο Τζόρτζε Πέτροβιτς, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, ήταν Σέρβος επαναστάτης ηγέτης που πολέμησε για την ανεξαρτησία της χώρας του από την Οθωμανική Αυτοκρατορία κατά την Πρώτη Σερβική Εξέγερση του 1804-1813. Μάλιστα είχε υπάρχει και μέλος της Φιλικής Εταιρείας, την περίοδο που εκείνη σχεδίαζε να κάνει μια παμβαλκανική εξέγερση εναντίον των Οθωμανών.
3. Λεωφόρος Βασιλίσσης Αμαλίας:
Η Λεωφόρος Βασιλίσσης Αμαλίας είναι από τις κεντρικότερες λεωφόρους των Αθηνών, η οποία συνδέει τη Συγγρού και Αθανασίου Διάκου με την Πανεπιστημίου. Εκατέρωθεν της λεωφόρου βρίσκεται η Πλατεία Συντάγματος ενώ επί της λεωφόρου βρίσκονται οι Στύλοι Ολυμπίου Διός και η Βουλή των Ελλήνων. Όπως καταλαβαίνεις είναι μια από τις πιο σημαντικές οδικές αρτηρίες της Αθήνας.
Ονομάστηκε έτσι προς τιμήν της Βασίλισσας Αμαλίας, της συζύγου του Βασιλιά Όθωνα. Ως Βασίλισσα επιδόθηκε στη συμφιλίωση των διαφόρων φατριών της αθηναϊκής κοινωνίας προσπαθώντας να συγκροτήσει τη νέα ελληνική αριστοκρατία. Παράλληλα η Βασίλισσα Αμαλία άρχισε να παρουσιάζει έντονη δράση καλλωπισμού της πόλης των Αθηνών με δημιουργία κήπων, πλούσιας δενδροφύτευσης δρόμων καθώς και έντονη φιλανθρωπική δράση κυριότερα δείγματα των οποίων ήταν: Οι κήποι της Αθήνας (γνωστοί σήμερα ως Βασιλικοί Κήποι), το Αμαλίειο ορφανοτροφείο, ο Πύργος της Βασιλίσσης, η πρωτοποριακή για τα δεδομένα της εποχής και σε όλη την Ευρώπη, ίδρυση ασφαλιστικού φορέα για τους ναυτικούς, το γνωστό Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο. Καθιέρωσε ακόμα και επίσημη γυναικεία ενδυμασία ανακτόρων, φολκλορική φορεσιά της ελληνικής υπαίθρου, ένα πρωτόγνωρο μέτρο στις τότε βασιλικές αυλές της Ευρώπης.
4. Οδός Διονυσίου Αρεοπαγίτου:
Αυτός ο πλακόστρωτος δρόμος στον οποίο λατρεύουμε να περπατάμε πρωί και βράδυ, κάτω από την Ακρόπολη, ακούγοντας όλους τους ταλαντούχους μουσικούς του δρόμου της Αθήνας, έλαβε το όνομα του από τον Διονύσιο Αρεοπαγίτη, τον πρώτο Αθηναίο που ασπάστηκε τον Χριστιανισμό από το κήρυγμα του Αποστόλου Παύλου, ο οποίος είναι ο πολιούχος της πόλης και προστάτης του δικαστικού σώματος. Διετέλεσε μέλος του Ανώτατου Δικαστηρίου του Αρείου Πάγου. Η μνήμη του εορτάζεται στις 3 Οκτωβρίου.
5. Λεωφόρος Βασιλίσσης Σοφίας:
Η Λεωφόρος Βασιλίσσης Σοφίας είναι από τις μεγαλύτερες και κεντρικότερες λεωφόρους της Αθήνας. Ξεκινά από την πλατεία Συντάγματος και κατευθύνεται βόρεια προς την Κηφισιά. Μερικά από τα σημαντικά κτίρια που βρίσκονται κατά μήκος της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας είναι η Βουλή των Ελλήνων, το υπουργείο Εξωτερικών, το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, το Πολεμικό Μουσείο, το Μουσείο Μπενάκη, το Βυζαντινό Μουσείο, το Σαρόγλειο Μέγαρο, το γνωστό ξενοδοχείο Χίλτον, οι πρεσβείες της Αιγύπτου, της Αργεντινής, της Αυστρίας, της Δανίας, των Ηνωμένων Πολιτειών, της Λιθουανίας, της Μάλτας, της Νορβηγίας, της Πορτογαλίας και της Χιλής.
Αρχικά, είχε ονομαστεί Λεωφόρος Κηφισίας, την 1η Μαρτίου του 1932 όμως το τμήμα από την πλατεία Συντάγματος μέχρι τους Αμπελοκήπους έλαβε το σημερινό όνομα προς τιμήν της βασίλισσας Σοφίας, συζύγου του Βασιλιά Κωνσταντίνου Α', ενώ το υπόλοιπο τμήμα διατήρησε την ονομασία λεωφόρος Κηφισίας. Η Βασίλισσα Σοφία το 1896 ανέλαβε την πρωτοβουλία για την ίδρυση και λειτουργία ενός νοσοκομείου για παιδιά, το οποίο αργότερα ονομάστηκε "Νοσοκομείο Παίδων 'Η Αγία Σοφία'". Επίσης κατά τη διάρκεια του ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897 η Σοφία ασχολήθηκε ενεργά με την περίθαλψη και την νοσηλεία των στρατιωτών, στο τμήμα της σχολής Ευελπίδων που είχε μετατραπεί σε νοσοκομείο βαρέως τραυματισμένων, ενώ είχε θέσει υπό την προστασία της, το "Οικονομικό Συσσίτιο" την πρώτη οργανωμένη προσπάθεια αρωγής των απόρων. Έντονη δραστηριότητα επέδειξε και στο θέμα της δενδροφύτευσης της πρωτεύουσας.
6. Ιερά Οδός:
"Γιατί θεωρείται ιερή αυτή η οδός;"
Η Ιερά Οδός είναι ο αρχαιότερος δρόμος της Ελλάδας. Επί 2.500 χρόνια παρέμενε ο μοναδικός εθνικός δρόμος, που συνέδεε την Αθήνα με τη Βόρεια Ελλάδα, την Ήπειρο και την Πελοπόννησο.
Η Ιερά οδός ήταν κατά την αρχαιότητα ο δρόμος που ένωνε την πόλη των Αθηνών με την Ελευσίνα και το Θριάσιο Πεδίο, στο οποίο μία φορά το χρόνο τελούνταν τα περίφημα Ελευσίνια μυστήρια. Η λατρεία της θεάς Δήμητρας στους χώρους της Ελευσίνας, που χρονολογείται ότι ξεκίνησε περίπου τον 11ο π.Χ. αιώνα και από τον 8ο αιώνα π.Χ. και έπειτα που καθιερώθηκαν επίσημα τα Μεγάλα Μυστήρια (Ελευσίνια μυστήρια), η αρχαία Ιερά οδός, διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο, με τις λατρευτικές πομπές να ακολουθούν αυτή τη διαδρομή.
7. Λεωφόρος Ανδρέα Συγγρού:
"Κι όμως δεν ήταν από πάντα δύσφημος αυτός ο δρόμος."
Η Λεωφόρος Ανδρέα Συγγρού συνδέει το κέντρο των Αθηνών με το Φάληρο και την Καλλιθέα στην περιοχή Τζιτζιφιές. Ο σύγχρονος αυτοκινητόδρομος χαρακτηρίζεται ως ταχείας κυκλοφορίας. Ξεκινά από τους Στύλους του Ολυμπίου Διός και καταλήγει στο Φαληρικό Δέλτα, διαθέτοντας τέσσερις λωρίδες ανά κατεύθυνση συν τους βοηθητικούς παράδρομους, με πολλούς ανισόπεδους κόμβους και υπόγειες διαβάσεις.
Στο πρόσφατο παρελθόν, η Συγγρού διέθετε σχετικά κακή φήμη λόγω της υπάρξεως κατά μήκος της πολλών νυχτερινών κέντρων και οίκων ανοχής, κάτι που εμπόδιζε την καθιέρωσή της ως επιχειρηματικό κέντρο. Ωστόσο, τα τελευταία λίγα χρόνια το προφίλ της έχει αναβαθμιστεί σημαντικά, ενώ πλέον σε αυτή έχουν δημιουργηθεί επαγγελματικοί χώροι υψηλών προδιαγραφών. Κατά μήκος της στεγάζονται το Πάντειο Πανεπιστήμιο, το Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο, το Ιωσηφόγλειο Ορφανοτροφείο, τα πολυτελή ξενοδοχεία InterContinental, Athenaeum Athens, Metropolitan Hotel και Grand Hyatt Athens, το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, επιβλητικά κτίρια ιδιωτικών επιχειρήσεων όπως Interamerican, καθώς και κέντρα πολιτισμού με χαρακτηριστικά παραδείγματα τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση και το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.
Πήρε το όνομά της από τον Ανδρέα Συγγρό, τραπεζίτη και πολιτικό, ο οποίος το 1881 ίδρυσε την Τράπεζα Ηπειροθεσσαλίας, στην οποία το ελληνικό κράτος είχε παραχωρήσει το δικαίωμα της έκδοσης και κυκλοφορίας χαρτονομίσματος στις "Νέες Χώρες". Παράλληλα με τις επιχειρηματικές δραστηριότητες, ασχολήθηκε, λόγω και της φιλίας του με τον Χαρίλαο Τρικούπη, με την πολιτική, εκλεγόμενος πολλάκις βουλευτής. Θεωρείται ως ο κύριος υπεύθυνος για την πτώση της κυβέρνησης Θεόδωρου Δηλιγιάννη, καθώς και ένας από τους παράγοντες που συνέβαλαν στη χρεοκοπία της Ελλάδας το 1893, αφού επιχείρησε να αποτρέψει τη σύναψη νέου δανείου από την κυβέρνηση Τρικούπη προκειμένου να του παραχωρηθούν νέα τραπεζικά προνόμια και να καταφέρει να γίνει μέτοχος της Εθνικής Τράπεζας. Κατά τη διάρκεια της ζωής του πραγματοποίησε σημαντικές δωρεές σε ευαγή ιδρύματα, ενώ με τη διαθήκη του κληροδότησε μεγάλο μέρος της περιουσίας του στο ελληνικό κράτος για την κατασκευή νοσοκομείων (Νοσοκομείο "Ανδρέας Συγγρός") και σχολείων και σε εθνικά ιδρύματα.
8. Λεωφόρος Αλεξάνδρας:
Η Λεωφόρος Αλεξάνδρας ονομάστηκε έτσι προς τιμή της Πριγκίπισσας Αλεξάνδρας και φιλοξενεί αρκετά γνωστά κτίρια και σημεία ενδιαφέροντος, όπως το Γήπεδο Απόστολος Νικολαΐδης, την έδρα του Παναθηναϊκού Αθλητικού Ομίλου, τον Άρειο Πάγο και την έδρα της Αστυνομικής Διεύθυνσης Αττικής.
Η Πριγκίπισσα Αλεξάνδρα της Ελλάδας και της Δανίας ήταν κόρη του Βασιλιά Γεωργίου Α' και της Βασίλισσας Όλγας και αδερφή του Βασιλιά Κωνσταντίνου Α'. Ήταν επίσης σύζυγος του μεγάλου δούκα της Ρωσίας, Παύλου Αλεξάνδροβιτς. Απεβίωσε αιφνίδια λίγες μόλις ημέρες μετά τη γέννηση του γιου της σε ηλικία μόλις 21 ετών. Στο Μαιευτήριο Αλεξάνδρα (πλέον Γενικό Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) στην Αθήνα έδωσε το όνομά της, προς μνήμην της, ο ανιψιός της Βασιλιάς Παύλος της Ελλάδας. Το Μαιευτήριο συνδέθηκε με το Πανεπιστήμιο Αθηνών με ειδική αρμοδιότητα στην έρευνα και την καταπολέμηση της μητρικής θνησιμότητας μετά τον τοκετό.
Πηγές:
Αυτό ήταν για σήμερα! Μην ξεχάσεις να μοιραστείς μαζί μου τις δικές σου σκέψεις, είτε αφήνοντας ένα σχόλιο, είτε με προσωπικό μήνυμα, να κάνεις like και share, να βρεις το "Skepsis by Athanasia" στο Facebook και στο Instagram, να εγγραφείς στο newsletter, ή μην κάνεις και τίποτα βρε παιδί μου. Μου φτάνει που ήσουν εδώ! Γενικά είσαι ελεύθερος/η/ο να κάνεις ό,τι θέλεις!
Εγώ εδώ σε αποχαιρετώ! Τα λέμε σε ένα επόμενο άρθρο*. Μέχρι τότε να κάνεις τον κόσμο μας καλύτερο και να εκφράζεσαι ελεύθερα! Σε ευχαριστώ που ήσουν για μια ακόμα φορά στο "Skepsis by Athanasia"!
*Νέο άρθρο ανεβαίνει κάθε Τετάρτη, Παρασκευή & Κυριακή στις 15:00 (ώρα Ελλάδος)!
